Anne Baba Tutumları

Anne Baba Tutumları

Anne baba tutumları çocukların gelişim ve öğrenme sürecinde oldukça etkilidir. Taklit etme yöntemi ile öğrenme gerçekleştiği için çocuklar anne baba tutum ve davranışlarından etkilenmektedir. Çocukların gelişiminde anne baba tutumlarında yapılan birçok hata vardır. Bazı tutumlar zaman zaman kullanılması gerekse de sürekli bir davranış  haline geldiğinde çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir. Özellikle şiddet davranışı kesinlikle olmaması gereken bir tutumdur. Çocuğun özgüvenini zedeleyeceği gibi çocuk ve anne baba ilişkisine de zarar vermektedir. Çocukta güvensizlik duygusu oluşturmakta ve çocuğun olumsuz davranışlara yönelmesine neden olmaktadır. Çocuğun gelişiminde anne baba tutumları ile çocukta gelişmesi istenen; olumlu benlik ve olumlu öteki algısı, özsaygı, özsevgi ve sağlıklı güven duygusudur.

Anne baba tutumları şu başlıklarda kategorize edilmektedir; Aşırı korumacı, ret edici, ilgisiz, otoriter, tutarsız ve demokratik . Bir ailede anne baba tutumları sadece tek bir tutumda sabit kalmamaktadır. Genel olarak farklı tutum kategorilerine giren davranışlar sergilendiği ancak baskın olan davranış tutumu tek olmaktadır. Aşırı korumacı anne baba tutumunda çocuğun gelişim sürecinde karşılaşacağı tüm zorluklar anne baba tarafından öngörülerek çocuk adına aşılmaktadır. Bu durumda çocuğun kaba motor hareketlerde (yürüme, koşma, atlama gibi) bile zorlanmasına sebep olabilmektedir. Ret edici anne baba tutumları genellikle istenmeyen şekilde çocuk sahibi olma durumlarında meydana gelir. Anne baba çocuğu istemez. Bu tutum çocuğun kendisini “çirkin ördek yavrusu” olarak görmesine neden olur. Bu tutumda çocuklarda doğru davranış gelişimi oldukça zordur ve genellikle çocukta olumsuz davranış gözlemlenmesi olağandır.

İlgisiz anne baba tutumları çalışan ve çocuğa bakım işlemlerinin büyükanne ya da başka bakıcı tarafından gözlenen ailelerde daha sık görülmektedir. Bu tavır çocukta olumlu benlik algısının kolay oluşmamasına neden olur. Otoriter anne baba tutumlarında çocukta serbest öğrenme ve özgüven duyguları kolay gelişmez. Çünkü aile çocuğun sınırlarını zaten çizmiştir ve çocuğun kendi sınırları öğrenmesine imkan vermemektedir. Tutarsız anne baba tutumlarında çocukların belirli davranışları bir anda hoş görülürken başka bir an da hoş görülmeyebilir. Bu tutarsızlık çocukların doğru ve yanlışı ayırt etmede zorlanmalarına ve doğru davranışları öğrenmede zorlanmasına neden olur.

Burada önemli olan demokratik anne baba tutumlarıdır ki çocuğun gelişimine ve psikolojik sağlıklılık haline çok katkısı olur.Anne baba burada yeri geldiğinde sınırda koyar, uygun zamanlarda söz hakkı da sunar , olumsuz bir davranış gözlemlediğinde ise gerekli yaptırımları uygular. Bu tavır çocuğun sağlıklı gelişimi için çok önemlidir.