uyaran-eksikligi

Uyaran Eksikliği

Teknolojinin gelişmesi hayatın hızlanmasından kaynaklanan bir sorun uyarak eksikliği. Uyaran eksikliği çocukların gelişimlerinin yavaşlamasını ve akranlarında geri kalmasına sebep olan bir sorundur. Peki uyaran nedir? Uyaran genel olarak maruz kalınan her şeydir. Çocukların duydukları bir sesten bir mimiğe kadar görsel, işitsel, ve duygusal uyarıların tümüdür. Teknoloji ile alakası nedir? Neden teknoloji ile bu sorun yaygınlaşmıştır. Çünkü tablet, telefon ve televizyon gibi cihazlar ile sık vakit geçiren çocuklar diğer uyaranlara karşı kendilerini kapatmakta ve gelişimleri için önemli olan uyaranları kaçırmaktadırlar. Bu da bireysel ve sosyal becerilerde geri kalmalarına sebep olmaktadır. Özellikle 0-3 yaş arasında maruz kalınan uyaran miktarı çocuk gelişimine etkisi büyüktür.

Uyaran eksikliğine bağlı olarak çocuklarda geç yürüme, konuşma gecikmesi, sosyal iletişim kuramama problemleri meydana gelebilmektedir. Uyaran eksikliğinin fazla olması durumunda otizm ile benzer sorunlar göstermesi sebebi ile otizm ile çok sık karıştırılmaktadır. Uyaran eksikliği ile otizmi ayıracak gerekli testler için uzmana başvurulmasında fayda vardır. Uyaran eksikliği tespit edilen çocuklarda çocukla daha çok vakit geçirmek, çocuk ile konuşmak, çocuk ile yapılan aktivite miktarını arttırarak hayal ürünü oyunlar oynamak uyaran eksikliklerinin hızla giderilmesini sağlayabilir. Sorunun biraz daha ciddi olduğu hikayelere sahip çocuklarda ebeveynlerin çocuk gelişim uzmanlarına başvurarak çocuğun özel eğitim ile akranları seviyesine yetiştirilmesi sağlanmalıdır.

Uyaran eksikliğine karşı uygulanması gereken tamamlayıcı yöntemler çocuk ile daha çok vakit geçirme ile başlamaktadır. Bu sayede çocuğun maruz kaldığı eksik uyaran seviyesi hızla artmakta ve sosyal becerilerde hızlı bir gelişim gözlenmektedir. Özellikle her iki ebeveyn çalışıyor olduğu durumlarda sık görülmektedir. Anne bananın çocuk ile konuşması, yaratıcı oyunlar oynaması, tablet, televizyon ve telefon gibi çocuğu soyutlayıcı nesneleri kısıtlaması ile uyaran eksikliği problemi engellenebilmektedir. İleri seviye uyaran eksikliği olan çocuklarda özel eğitim ile çocuk gelişim uzmanları tarafından tamamlayıcı destek verilerek normal yaş ve akran seviyesine ulaşması sağlanabilmektedir. Çocuklarınızın otizm ile karışabilen sosyal becerilerdeki başarısızlıklarında uzman desteği almanız gerekmektedir.

Uyaran eksikliği, yaşına ve gelişim düzeyine uygun çevresel faktörlerin yeterli düzeyde çocuğa sunulmaması şeklinde tanımlanabilir. Özellikle ailenin çocuğuyla iletişimde bulunmaması, onunla sosyal hayatta ortak bir şeyler paylaşmaması, çocuğun yalnızlaşmasına ve içe çekilmesine neden olmaktadır. Uyaran eksikliği daha küçük yaş döneminde olduğunda çocuğun zihinsel ve dil gelişiminde ciddi problemler ortaya çıkabilmektedir.